Dag 13
Vandaag gewerkt aan het aanpassen van de compositie. De stad is nog niet eens gebouwd, of ik heb de eerste huizenblokken alweer gesloopt. En vervangen door nieuwe. Reden is dat het ritme van de vierkante gebouwen vooraan niet goed doorliep in de rijen portiekwoningen achteraan (zoals ik ze voor me zie hier in Den Haag).
klik voor vergroting
Kun je een schilderij vooraf 100% uitdenken?
Had ik niet twee dagen geleden, toen ik de daken van de portiekwoningen schilderde, kunnen zien dat ze op een ‘verkeerde’ plek stonden? Ja en nee.
Ja, omdat het gewoon duidelijk is – de gebouwen vooraan staan er toch al? Alleen maar lijnen doortrekken. Duh.
En nee, omdat het soms niet te doen is om alle factoren vooraf te overzien of overal aan te denken. Het gaat niet alleen om de compositie, maar ook om kleur, toon, stijl, perspectief, mate van detaillering, techniek, enzovoorts. Dan werkt het voor mij beter om gewoon maar te beginnen en (indien nodig) tussentijds bij te sturen.
Omdat ik me in dit geval concentreerde op de perspectieflijnen en op de kleur van de onderschildering, heb ik de positie van de portiekwoningen klakkeloos overgenomen van een paar onduidelijke schetslijnen. Pas gisteren, toen er lijn in het geheel kwam na het afbeelden van de muren, realiseerde ik me dat het ritme van de gebouwen een essentieel aspect is van dit schilderij. Aanpassen dus.
Het gaat om de weg…
Maar mijn blogboodschap van vandaag is vooral deze: soms komen bepaalde inzichten over een doek pas gaandeweg het schilderproces. Terwijl het schilderij zich ontvouwt, gaat het zélf duidelijk maken wat zijn eigen essentie is. Dan kan ik beter alle plannetjes in de vuilnisbak gooien en me overgeven aan de bedoeling die aan de oppervlakte komt. Het schilderij schildert vervolgens zichzelf. Het vertelt je waar het heen wil, wat er nodig is. Als kunstenaar voldoe ik gewillig, nederig en vol overgave aan de taak om het af te ronden.
Zoals ik dagelijks aan mijn Tai Chi-leerlingen meegeef: het gaat om de weg, niet om het doel. Geef je over aan het proces, open voor de ervaring en kennis die je onderweg kunt opdoen, wees bereid tot verandering.
Nelleke
Nog even iets luchtigs om mee af te sluiten: iemand Kunst & Kitsch gezien vanavond? Er kwam een schilderij van een Dordrechtse schilder voorbij: Anthonie Piet Schotel. Hieronder een werk van hem, dat ik net heb gegoogled. Goed contrast, heldere stijl, mooie lichtwerking.
Hummm heerlijk uitademen…… Zo fijn om je te volgen…… Xxx