Matthijs Winnubst, kunstschilder en tai-chi instructeur in Den Haag | Dagelijks water geven

Dag 9

Vandaag verder gewerkt aan de kleurstelling. En ik ben begonnen met een eerste aanzet voor de onderschildering.

Schetsdoek, klik voor vergroting Op het schetsdoek gezocht naar de combinaties van onderschildering en bovenlagen die ik voor ogen heb. Voor de onderheersende kleurstelling op een doek wordt de term coloriet gebruikt.

Hoewel het mijn wens is om een overheersend blauwgrijs coloriet te creëren, hebben de bruintonen vooralsnog de overhand genomen. Morgen dus weer verder puzzelen, maar niet nalaten om mee te gaan met de mooie dingen die tijdens het proces als vanzelf ontstaan. (Ja, ik weet het, ik kies toch zelf de verf uit die ik erop smeer…? Maar eenmaal bezig, laat mijn rechterhersenhelft me andere dingen doen dan mijn linkerhelft in gedachten had. Gelukkig maar voor de creativiteit.)

Start onderschildering, klik voor vergrotingOp het grote doek ben ik begonnen aan de onderschildering. Dit is de laag, waarin het schilderij al zijn eindvorm begint te vertonen. Compositie, licht en donker, coloriet wil ik daarin in hoofdlijnen aanbrengen. De definitieve toonzetting ga ik later bepalen met de toplaag (of toplagen), wanneer ik ook detaillering en hoge lichten aanbreng.

Omdat ze beeldbepalend zijn, ben ik begonnen met werken aan de torenflats – die beginnen al aardig uit de verf te komen. De juiste toon kan ik pas in de toplaag aanbrengen in samenhang met de rest van het schilderij, het gaat immers om het vinden van een juiste balans tussen beeldbepalende en ondersteunende elementen.

Het plein waarop de flats staan heb ik ook in onderschildering aangebracht, daaroverheen komen later nog lichtere tonen.

Dag 7

(Nog even over de titel: ik ben geen notarisopleiding gaan volgen. Er staat de óndertekening biemen, dus niet de ondertékening be-amen. Flauw.)

Beam me up

Vanochtend om 10 uur brak een spannend moment aan: gaat de beamer mijn ontwerp projecteren zoals ik wil?

En hoera, het lukte. Je kunt veel instellen met zo’n ding, en dat is nodig ook: niet alleen scherpte, maar ook afwijkingen in het beeld en zoom en helderheid en contrasten en andere eigenschappen zodat het uiteindelijk allemaal precies past.

Ontwerp

Als uitgangspunt heb ik het schilderij Twin Towers gekozen, dat ik in 2009 heb geschilderd. Waarom uitgegaan van een bestaand werk? Sowieso om weer in te komen, maar vooral ook omdat ik vanuit een bestaande compositie wil werken op een, voor mij nieuw, groot formaat. Zodat ik meer aandacht kan geven aan het schilderproces, aan kleurstelling, sfeer, verfgebruik.

Dus een foto van de Twin Towers geprojecteerd, en met potlood overgenomen tot ondertekening. Voor wie ervan houdt, al een kunstwerk op zich. Klik maar op het plaatje hieronder.
De ondertekening

Dag 5
Vandaag de penselen opgepakt om de kleurstelling van het nieuwe doek te kunnen bepalen. Maar eerst mijn potten en tubes acrylverf uit de kast getrokken en afgestoft – het weinige schilderwerk dát ik had verricht in de afgelopen jaren was met olieverf geweest.

Om een definitief palet voor het nieuwe schilderij te kunnen bepalen, heb ik van alle kleuren wat verf genomen, gemengd en combinaties op een schetsdoek gezet.
Klik voor vergroting

Vooral het blauw van de lucht vind ik met acryl lastig te treffen omdat het resultaat al gauw te kunstmatig overkomt. Dus alles maar weer eens uitgeprobeerd, met wit verzacht, en met andere tinten bijgemengd. Van de blauwen zijn er ook altijd zovéel: cyaan, koningsblauw, pruisisch blauw, phtaloblauw, cerulean blauw, ultramarijn, briljantblauw, turkooisblauw, kobaltblauw, marineblauw, blauw op straat, enzovoorts.

Ook weer wennen aan de snelle droogtijd van acryl. Verf opzetten, eventueel gauw nog wat aanpassen en hups het staat er alweer voor de eeuwigheid. En dan dat andere fijne aspect van acryl: de verf droogt donkerder op dan de natte verf. Vooral een bestaande kleur bijschilderen is lastig, omdat je altijd op de gok een iets lichtere toon moet aanmaken. Daar kun je overigens wel handigheid in krijgen heeft de ervaring me geleerd.

Waarom dan toch met acryl gewerkt? Juist vanwege de snelle verwerkingstijd. Elke 15 minuten kan ik een aanpassing doen op wat ik net heb geschilderd, terwijl ik bij olieverf twee dagen moet wachten voordat de volgende laag erop kan – tenzij je nat in nat werkt natuurlijk. Op die manier hoop ik de vaart erin te houden.

Nu weekend, ik zal de kleuren van mijn schets eens op me in laten werken.

Dag 3
Geduldig stond het nieuwe doek te wachten toen ik vandaag mijn atelier binnenkwam. Hoewel ik geprepareerd linnen had gekocht, kon het oppervlak nog wel een extra laagje grondverf gebruiken. En wat gebruik je dan?

Even een stuk theorie voor de liefhebber: schilder nooit op huis- tuin- en keukenlatex, die gedraagt zich niet flexibel bij vocht- en temperatuurwisselingen. Je kunt speciale grondverven kopen, namelijk kunstharsdispersies oftewel primers. Vaak worden deze ook op de markt gebracht als gesso, omdat schilders vanuit het verleden gewend zijn geweest om met gesso te werken. Het verwarrende is, dat échte gesso weinig of niet meer op de markt komt – dat is namelijk een recept uit een ver verleden waarin krijt of kalk in lijm of andere troep werd opgelost, maar wat uiteindelijk tot uitdroging van de verflagen leidt met het bekende craquelé tot gevolg. Einde theorie.

Afijn, heb dus een mooie laag kunstharsdispersie aangebracht.

Alles klaar voor gebruik op mijn favoriete werkplek