Dag 22
Kort gewerkt, dus een korte update.
Rondom de torenflats wat gebouwen in het licht gezet:
klik voor vergroting
Matthijs' blog Schilderblogpagina 9 van 12 RSS feed van Matthijs' blog
Dag 21
Eerst maar even aandacht voor alle dames die teleurgesteld waren na het lezen van de blogpost Vijftig tinten grijs afgelopen vrijdag, toen ze tegen het einde ontdekten dat ze niet aan hun trekken zouden komen. Om het goed te maken: klik hier maar op. Of koop gewoon het boek.
Over tot de orde van de dag:
De kleur van de hemel
Omdat mijn eigen vijftig tinten grijs me afgelopen vrijdag ook niet hadden bevredigd, heb ik vandaag verder gezocht op het schetsdoek naar de juiste tinten. Aan de rechterkant zie je hoe ik het globaal wil gaan opbouwen: boven de horizon een blauwgrijze tint, de tussenlaag vertoont een zachtroze schijnsel, en bovenaan de bekende blauwe lucht zoals een lucht blauw kan zijn op een late wintermiddag. (Doet me denken aan de slotregel van het gedicht Rood van Anton van Duinkerken, maar dat terzijde. Waarvan overigens in het gedicht via deze link de tekst niet klopt, het moet eindigen met ‘… zakjesblauw blauw.’ Ook dit terzijde. Weet iemand ergens de goede tekst online te vinden?)
Afijn, het schetsdoek:
klik voor vergroting
Verkondiging vanaf een kistje
Toen de kleuren op het schetsdoek me uiteindelijk bevielen, heb ik van elke tint een flinke hoeveelheid aangemaakt, zodat ik tijdens het werken op het grote doek niet tussentijds hoefde te gaan mengen. Want nu volgde een lastig stuk: het vloeiend in elkaar over laten lopen van verschillende tinten. Dat is in acryl haast niet in één keer te doen, omdat de verf zo snel opdroogt.
Hoe ik het zou aanpakken met olieverf, is als volgt: de 3 banen volledig aanbrengen, en daarna de nog natte verf over de grenzen in elkaar werken. Omdat olieverf langzaam droogt, is daar alle tijd voor. Met acryl niet: als ik bij het opzetten van een baan aan het einde ben aangekomen, is het begin alweer droog.
Hoe doe je dat dan wel met acryl? Eerst de banen opzetten, iets over elkaars begrenzingen heen – heb ik vandaag gedaan. Daarna in lagen werken: een aantal keren in steeds meer transparante toon de kleuren opnieuw aanbrengen. Nu kun je wel over de grenzen heenwerken, vanwege de transparantie.
De zee ook nog geschilderd. Nu begint er al iets van een geheel te ontstaan.
Zoals de trouwe lezers inmiddels gewend zijn, eindig ik – tevreden – met de tussenstand na vandaag:
klik voor vergroting
Dag 20
Vandaag begonnen met alles wat ver weg ligt. Gezocht naar de tinten van zee en hemel. ‘Iets in het grijsgebied’ wist ik al. Maar ja, dat kan zomaar 50 richtingen opgaan. Die ben ik dan ook allemaal ingeslagen – niets stemde me tevreden of ik zag het niet. De foto’s van deze blogpost geven een sfeerimpressie.
Een vriendin rijker en een illusie armer
Op 4 februari schreef ik: vandaag met een nieuw doek begonnen. (…) De uitdaging die ik me heb gesteld, is om over 4 weken (dus 4×5=20 ochtenden, vanwege ’s middags en ’s avonds Tai Chi-lesgeven) te kunnen zeggen dat het schilderij af is om zodoende niet te verzanden in perfectionisme-gepiel. Kijken wat er gebeurt, hoe ik daarop reageer. Ben benieuwd.
Vandaag is het zover, de 4 weken zijn voorbij. En, doel gehaald?
klik voor vergroting
Hmm… nou nee, je kunt niet bepaald zeggen dat het schilderij af is. Zelfs de druk van het publiekelijke karakter middels deze blog, heeft dat niet kunnen bewerkstelligen.
Vergeef me.
De illusie, voorzover ik die al had, dat ik kan afdwingen om strak in tempo klaar te zijn, laat ik bij deze los. Met graagte overigens.
Maar ik ben wel tevreden, omdat ik vol overgave heb kunnen werken aan het behalen van het gestelde doel en omdat ik veel heb geleerd – op technisch vlak, maar vooral over mezelf:
- ik kom ‘s ochtends graag uit bed voor zo’n mooi project. Werk kan heel erg leuk zijn!
- het gestelde doel heeft me scherp gehouden om efficiënt te werken. Door dingen vooraf op een schetsdoek te proberen en pas als ik er blij van werd groot over te brengen, heb ik gezorgd dat ik op het grote doek niet kon gaan pielen. Werkt goed voor mij. Soms wat (of sterk) overgecontroleerd – mijn welbekende valkuil…
- verdieping van het inzicht: sommige aspecten hebben tijd nodig. Ik kan wél energie investeren in het proces, maar níet het eindresultaat afdwingen.
- Door elke avond te bloggen, heb ik over het schilderij gedacht, gevoeld, geschreven. Zo ben ik er mee snel in contact gekomen. Het schilderij is nu een grote vriendin van me geworden, die steeds meer gaat aangeven wat zij nodig heeft. (Lees wat ik hierover schreef op dag 13)
En nu?
Is het project nu afgelopen? Wat mij betreft niet, ik ga rustig verder en wil zeker blijven bloggen. Alleen nog even aanzien hoe m’n nieuwe vriendin daar tegenover staat. Misschien heeft ze iets anders in de privésfeer voor ogen…
Dag 19
Gesterkt door de gastblog van mijn opdrachtgever, die zich gisteren (dag 18) heeft geopenbaard, ben ik vandaag vol goede moed aan de slag gegaan. Dus de hoogste tijd voor wat serieuze schildertechnische overwegingen.
Twee tinten roodbruin, voor het zonlicht op de bakstenen muren.
Goed opgeschoten
Na het voorwerk dat ik gisteren had gedaan, kon ik vandaag in één keer het zonlicht aanbrengen op de gebouwen. Het ging om twee zaken die ik had uitgezocht:
- De juiste kleur van het licht op de muren (door leken afgedaan als ‘bruine verf mengen’) – vooraan sterk van toon, naar achteren toe vervagend. De hoog-oranje tint die er gisteren nog stond, heb ik afgezwakt.
- De vorm van de schaduwen op de gebouwen. Op de afbeelding hiernaast zie je in detail hoe dat uitpakt.
Hieronder de tussenstand toen ik er vandaag mee ophield. Je kunt zien dat de kleuren iets genuanceerder zijn. Wat een verschil met dag 18! Voor mij is het de moeite van het puzzelen en uitzoeken waard geweest.
klik voor vergroting
De gebouwen zijn nu eindelijk in balans, de sfeer is zoals ik in gedachten had, tot mijn grote tevredenheid. Ik ga nu door naar de volgende stap: het schilderen van de velden, de duinen, de zee, de lucht.
Morgen de laatste dag?
Begin februari startte ik dit project met de wens om het in 4 weken af te hebben. Dan zou ik nu nog één werkdag (okay, plus een weekend) hebben om het schilderij af te ronden. Gaat niet lukken… Maar mijn opdrachtgever is coulant gebleken, dus ik kan – in ieder geval tot en met dit weekend – nog rustig slapen.
Morgen meer over de planning, en wat het stellen van een doel me heeft gebracht.
Morgen verder!
Dag 18. Om een dagje pauze te hebben van het bloggen over de voortgang van mijn schilderij, vandaag een gastblog door mijn Opdrachtgever, die verder anoniem wenst te blijven:
Beste mensen, bij deze neem ik de gelegenheid om te onthullen dat Matthijs dit schilderij maakt voor een Virtuele Opdrachtgever, namelijk ondergetekende. Zijn genereuze aanbod voor een gastblog kon ik niet aan mij voorbij laten gaan. Ik hoop dat u deze afwisseling weet te waarderen.
Matthijs heeft op Dag 18 (nog maar 2 dagen te gaan…) de hele ochtend bruine verf zitten mengen om de exacte tint sienna voor de bakstenen muren te bepalen, om uiteindelijk om acht uur ‘s avonds tot de conclusie te komen dat wat hij gisteren had, al goed was.
Het resultaat van vandaag:
klik voor vergroting
Dat schiet natuurlijk niet op. (Zoek de verschillen met Dag 17).
Ook het bepalen van het precieze perspectief van de schaduwen op de gebouwen blijkt, zelfs voor een ingenieur Civiele Techniek, geen sinecure. Toen hij thuis naar Youtube uitlegvideos over schaduwen ging zitten kijken en mij zelfs om tips begon te vragen (het moet niet gekker worden), moest ik echt even ingrijpen.
Als ongeduldige Virtuele Opdrachtgever die binnen 4 weken een schilderij boven de bank wil (of een opening van een nieuw bedrijfspand door de burgemeester heeft georganiseerd) – kreeg ik de onbedwingbare neiging zelf de kwast ter hand te nemen, we hebben immers nog maar 2 dagen.
Dingen gaan toch wat vlotter in Photoshop, dus ik heb even snel wat gebouwen ingekort, kleur aangebracht en speels een paar kliko’s op het balkon gezet. Die waren iets teveel van het goede en heb ik weer weggegumd. Maar die glazenwassers en ganzen geven wel een lekker ruimtelijk perspectief, toch?
Heeft die jongen morgen alvast een goede basis voor de eindsprint:
klik voor vergroting
Vr. Gr.
R. te ‘s-G.
Dag 17
Gisteren en vandaag ben ik onder andere bezig geweest met het bepalen van de schaduwen die de torenflats (en de flat waar we zelf op staan) werpen op de gebouwen. Daarover verderop meer. Maar eerst goed nieuws:
De afbeelding begint uit de verf te komen!
Met de onderschildering klaar, en het verloop van het licht en de schaduwen bekend, kon niets me nog weerhouden van het beginnen aan de toplagen. Zoals ik me gisteren had voorgenomen, ben ik begonnen om de centrale gebouwen eerst te schilderen.
De zon valt nu op de daken en op stukjes van de bakstenen muren. De eerste schaduwen beginnen zich al af te tekenen. Vooral de oranje vlakjes zijn nu nog wat ongenuanceerd (komt ook door de foto). Omdat de gebrande sienna die ik gebruik niet in één keer dekkend is, kan ik de baksteen pas later via een glaceerlaag de juiste toon geven.
Hieronder de tussenstand, toen de beschikbare tijd op was voor vandaag. Dat laatste gebeurt overigens elke dag veel sneller dan ik zou willen. Eenmaal bezig, rechterhersenhelft ingeschakeld, vliegt de tijd voorbij. Gelukkige uren.
klik voor vergroting
Een apart verdwijnpunt voor de zon
Zoals beloofd, hier de uiteenzetting hoe ik het verloop van de schaduwen heb bepaald.
Vantevoren heb ik bedacht dat het zonlicht van rechtsachter moet komen, zodat de torenflats schaduwen werpen over de diagonaal van het doek – diagonale lijnen in een schilderij doen het meestal goed. Het verdwijnpunt van de zonnestralen ligt daarmee linksvoor, ongeveer 70 cm buiten het doek, op de horizon.
Om gebruik te kunnen maken van dit verdwijnpunt – om de randen van de schaduwgebieden kloppend te krijgen – heb ik aan de achterkant van het doek een houten lat bevestigd, die links ter hoogte van de horizon krap een meter uitsteekt. Op de plek van het verdwijnpunt van het zonlicht heb ik vervolgens scharnierend een tweede lat bevestigd (de wit metalen roede op de foto). Nu kan ik de richting van het zonlicht en dus de schaduwen bepalen op alle plekken van het doek, door de lat naar de juiste positie te draaien en de richting op die plek over te nemen.
Constructie om een verdwijnpunt buiten het doek te kunnen benutten. De witte lat kan draaien.
Dag 16
Vandaag stond in het teken van puzzelen. Vind ik leuk.
Daardoor wel een enigszins technisch en misschien onduidelijk verhaal in deze blogpost. Maar ik kan even niet anders – ik zit middenin het puzzelproces en daar wil ik blijven ook.
Aanvankelijk was ik van plan om vandaag de onderschildering van de bomen te schilderen. Maar ik heb het plan gewijzigd: bij nader inzien leek het me logischer om eerst te werken aan de definitieve uitvoering van de gebouwen. Omdat de bomen voor/boven (takken) de gebouwen komen te staan/hangen. Anders moet ik straks tussen de takken door de lichtval op de achtergrond gaan aanbrengen. Zou niet handig zijn.
Nu het schilderij voor het overige wel in de onderschildering staat, kan ik aan de toplagen beginnen: kleurstelling, detaillering, lichtval, contrasten, dieptewerking, enzovoorts.
Op het schetsdoek ben ik gaan zoeken naar de juiste kleur en toon voor, om te beginnen, de platte daken en de bakstenen muren. Omdat die het meest bepalend zijn in het verloop van het beeld van dichtbij naar de verte. Daarna op het grote doek ook wat testen gedaan.
- Kleur: een tint van grijs. Verscheidene varianten geprobeerd. De daken die ik nu heb geschilder, droogden nogal bruingrijs op. Beviel me niet. Daarna een stukje blauwgrijs geprobeerd. Veel beter, straks een mooi contrast met de sienna-tonen van de bakstenen.
- Toon: te fel (wit) ziet er niet uit, dan wordt het een kunstmatig oplichtend schilderij. Te flets ziet er ook niet uit, dan gebeurt er niets. Dus een middentoon benodigd, waarmee je het schilderij ‘gelooft’.
De werkvolgorde waarvan ik nu hoop dat die gaat werken: eerst vooraan de juiste kleur en toon aanbrengen, naar achteren toe het contrast verminderen en de kleuren verzachten.
Morgen verder!
Op het plaatje hieronder het resultaat van de testen op het grote doek.
klik voor vergroting
Tenslotte heb ik vandaag gewerkt aan het bepalen van de richting van de schaduwen van de torenflats. Daarover morgen meer.
